Modellen, prijzen en geschiedenis van Aireon-jukeboxen

Voor de Tweede Wereldoorlog uitbrak, waren er vijf grote jukeboxfabrikanten ontstaan. Zowel Wurlitzer als Seeburg, AMI, Mills en Rock-Ola hadden een sterke marktpositie veroverd. Gedurende de Tweede Wereldoorlog werd de productie van jukeboxen echter vrijwel stilgelegd, met uitzondering van enkele bijzondere projecten met een minimum aan schaarse materialen. Alle capaciteit werd ingezet op de oorlogsindustrie. Aireon echter, had nog nooit een jukebox gebouwd, maar produceerde oorlogsmateriaal gedurende de oorlog. Na de oorlog moest het echter met een nieuw product komen om te overleven; dit werd de jukebox. Aireon-jukeboxen waren hiermee geboren.

De opkomst van Aireon als jukeboxfabrikant

Aireon startte in 1937 als een bedrijf dat zich met onderdelen voor vliegtuigen bezighield. De groeiende oorlogsindustrie zorgde ervoor dat men als bedrijf ook kon blijven groeien en de Tweede Wereldoorlog leverde hiervoor nog eens een extra impuls. Die vergrote capaciteit van het bedrijf moest echter ook na de Tweede Wereldoorlog ingezet worden. Hier voorzag men bij Aireon wel een probleem; zodra de Tweede Wereldoorlog voorbij zou zijn, zou de productie kelderen en zou het voortbestaan van het bedrijf in het gedrang komen. Andere bedrijven hadden vaak een vooroorlogse productie van goederen waar ze op terug konden vallen, die niks met de oorlog te maken hadden. Voor Aireon lag dit anders; men moest een nieuw product bedenken om het bedrijf voort te laten bestaan.

De eerste Aireon-jukeboxen

Het product dat men koos om het bedrijf mee voort te laten bestaan zou de jukebox worden. Ook Aireon was het opgevallen dat de entertainmentindustrie bleef groeien en men dacht dat de bevolking na de zware oorlogsperiode ook wel wat vertier kon gebruiken. De eerste Aireon-jukebox kwam in 1946 op de markt; hetzelfde jaar als waarin de andere jukeboxfabrikanten weer met een nieuw model op de markt kwamen. Men bood meteen twee modellen aan; de Fiesta, welke als basismodel moest dienen en de Airliner, het luxe model. Om zichzelf in de markt te kunnen wringen probeerde men een aantal snufjes te presenteren die de concurrentie volgens hen moest ontberen. Hieronder vielen bijvoorbeeld:

• Perfect geluid door aanpassing van het geluid op de locatie
• Makkelijk onderhoud door een uitschuifbaar mechanisme
• Soepeler selectiemechanisme zonder schade voor platen
• Wallboxen met populariteitsmeter
• Energiezuinigheid

Het design

Ook het design was zeer apart te noemen; aan de zijkant van de Airliner bijvoorbeeld waren twee "wingtips" te zien als link naar het verleden in de vliegtuigindustrie. Ook in advertenties noemde Aireon het roemruchte vliegtuigverleden om vertrouwen in de kwaliteit te wekken.

Modeljaar 1947

In 1947 maakte men weer een extra stap bij Aireon; de Fiesta noemde men nu het Standard Model, de Airliner het Super de Luxe Model en men voerde nog een tussenmodel in. Dit werd de Artisan, het de Luxe Model. Alle drie de Aireon-modellen zijn duidelijk te herkennen als Aireon, er zit een duidelijk lijn in het design dat in alle drie de modellen doorgevoerd is, waarbij de Airliner wel het meest gestroomlijnde design heeft.

Modeljaar 1948 en 1949

In 1948 kwam men met maar één jukebox; de Aireon Coronet, welke ook wel de Canned Ham genoemd werd vanwege de vorm. Het model lijkt als in feite op een klein kapelletje en was in allerlei verschillende kleurcombinaties leverbaar. Hiermee hoopte men bij Aireon toch voldoende klanten aan te kunnen spreken, ondanks dat men voor dit jaar maar één model had. Met het bedrijf ging het inmiddels steeds slechter. In 1949 probeerde men nog om de Coronet te verkopen als een geluidsbox voor bij een tv, maar ook dit was 'too little, too late'. Het idee van deze tv-jukebox was dat een uitbater een tv aan kon zetten en dat klanten als ze geluid erbij wilden, een muntje in de jukebox moesten gooien om voor een bepaalde periode geluid erbij te hebben.

Modeljaar 1950 en het faillissement

1950 was het laatste jaar voor Aireon; in dit jaar ging men failliet. Het faillissement was echter niet pas begonnen met de Coronet of de mislukte tv-jukebox. Het faillissement van Aireon was begonnen met de introductie van de Fiesta en de Airliner in 1946. Deze jukeboxen waren dusdanig gevoelig dat ze regelmatig storingen vertoonden. Ondanks diverse ingrepen van monteurs en ontwerpers in het design lukte het maar niet om deze storingen goed te verhelpen of te voorkomen, waardoor de Aireon-jukeboxen een naam kregen bij de uitbaters. Voor de uitbaters was er namelijk maar één ding belangrijk bij een jukebox; dat ze geld opleveren. Een jukebox die storingen heeft kost geld, in plaats van geld op te leveren. Ook het makkelijke onderhoud waarmee Aireon adverteerde was niet helemaal waarheidsgetrouw. Hoewel het mechanisme makkelijk naar buiten te schuiven was, was het onderhoud aan het mechanisme niet zo makkelijk.

De prijs van een Aireon Airliner- of Coronet-jukebox

De slechte technische reputatie kreeg het bedrijf niet meer veranderd met de Canned Ham en dit zou dan ook de laatste jukebox van Aireon zijn. Tegenwoordig zijn de modellen van Aireon, allen 78-toeren modellen, verkrijgbaar tegen zeer acceptabele prijzen. De Aireon Airliner en de Aireon Coronet zijn de meest gewilde modellen, echter zijn alle modellen goed te vinden voor een prijs tussen de 2000 en 4000 euro in een goede staat. Let wel op bij de aanschaf van een Aireon; niet-werkende exemplaren kunnen beter niet gekocht worden; onderdelen zijn schaars en reparatie is lastig. De koop van een Aireon zonder problemen is dan ook aan te raden.