De AMI Continental 1, 2 en Lyric jukebox

Hoewel AMI nooit de verkoopaantallen heeft kunnen evenaren van sommige Wurlitzers of Seeburgs, heeft het bedrijf toch een positie verworven tussen de top vier van jukeboxfabrikanten. Dit ondanks dat het bedrijf op het gebied van techniek en design slechts enkele keren een voortrekkersrol heeft aangenomen. Zo bleef het mechanisme uit de eerste AMI-jukebox van 1927 bijvoorbeeld nog dertig jaar in gebruik, weliswaar met enkele kleine moderniseringen. Toch zijn enkele van de geproduceerde AMI’s zo speciaal dat het design nog steeds als modern beschreven kan worden, zoals de AMI Continental jukebox.

Design AMI

De eerste van de bijzonder ontworpen AMI’s was de AMI Top Flight (1936-1938), een jukebox die de in design richtingbepalend zou zijn voor de komende jaren, door het gebruik van gestroomlijnde vormen, speakerdoekverlichting en een zichtbaar mechanisme. Helaas is deze jukebox met een productieaantal van rond de 2000 stuks tegenwoordig moeilijk te vinden. De tweede keer dat AMI een voortrekkersrol zou aannemen op het gebied van jukeboxdesign zou met de AMI Continental zijn.

Het tijdsgewricht van de AMI Continental

In de jaren vijftig ging het langzaam bergafwaarts met de jukeboxfabrikanten; de technologische vooruitgang bracht de televisie als nieuw vermaak en mensen waren niet meer bereid om voor muziek in een horecagelegenheid te betalen. Gezien de scherpe prijsdalingen van muziekplaten konden mensen nu immers zelf de muziek kopen die ze graag wilden horen. Tegen het einde van de jaren vijftig werd het design van jukeboxen ook steeds minder uitbundig; waar in het begin van de silver age veel werd teruggegrepen op het chromen uiterlijk van de Amerikaanse auto’s, goed zichtbaar in bijvoorbeeld de Seeburg KD200 met de caddillac-achterlichten op de speakergrill, werd het design steeds ingetogener en het mechanisme steeds minder zichtbaar totdat het helemaal verdwenen was.

De ontwerpfilosofie achter de AMI Continental

Ook bij AMI werd het design ingetogener, de AMI J en de AMI K waren een stuk rustiger vormgegeven en verlicht dan de voorgangers, de AMI H en AMI I. Toch kwam er in 1960 een jukebox op de markt waar iedereen wel een uitgesproken mening over moest hebben; de een vond het de meest verschrikkelijke jukebox die ooit ontworpen was, terwijl de ander niet kon stoppen met het bewonderen van het vooruitstrevende design. Waar de meeste silver age jukeboxen tot dan toe ontworpen waren op basis van het design van auto’s, dat op hun beurt weer gebaseerd was op dat van vliegtuigen en de ruimtevaart, sloeg de AMI Continental deze hele stap over; het model ontleende de inspiratie direct aan de ruimtevaart, waardoor de bijnaam van deze jukebox toepasselijk Sputnik werd.

Populariteit van de AMI Continental en Lyric

Het model bestond uit een rechthoek met een zilveren ster in het midden van de voorkant, welke met een chromen speakergrill was versierd. Op de bovenkant, licht gekanteld, stond een glazen koepel waardoor het selectie- en afspeelmechanisme zichtbaar was. Op een chromen hals was een gebogen titelkaarthouder zichtbaar. De AMI Continental 1, zoals dit model later zou heten, was uitsluitend in een groene uitvoering beschikbaar. Ondanks dit sterke design waren de verkoopaantallen laag; met 3925 stuks had de AMI K uit 1960 een veel beter verkoopaantal gehad van 6925 stuks. Dit ondanks de hogere prijs van de AMI K; de Continental 1 was als kleiner budget model naast de K serie in de markt gezet. Naast de Continental 1 was er nog een goedkopere kleine jukebox te koop, de zogenaamde Lyric; een model dat als het ware afgeleid was van de Continental, maar dan zonder de kenmerkende glazen koepel en de gebogen titelkaarthouder. Deze Lyric is 1350 keer verkocht. De presentatie van de AMI Continental 1 vond plaats in mei 1960, hoewel het model te boek staat als een 1961 model, net als de Lyric.

Continental 2

Ondanks deze wat tegenvallende verkoopcijfers ging men door met dezelfde designrichting in de Continental 2 uit 1962 (gepresenteerd in mei 1961). Dit model moest de ster in het midden missen, maar kwam wel in een aantrekkelijke rode kleur. Hoewel vaak gedacht wordt dat de Continental 2 in tegenstelling tot de Continental 1 in stereo uitgevoerd is, zijn van beide modellen stereo uitvoeringen gemaakt. Bij de Continental 2 zijn echter veel meer stereo uitvoeringen verkocht dan bij de Continental 1 en het befaamde Stereo Round systeem van AMI werd in de Continental 2 geïntroduceerd. Deze techniek zorgde voor breder stereo effect. Ook bezat de Continental 2 een systeem om zowel 45- als 33-toeren te spelen. Uiteindelijk zou de Continental 2 het fabricageaantal van de 1 ver overtreffen, met een totaal van rond de 12.000 stuks. Na de Continental 2 was het ook bij AMI afgelopen met de zichtbare mechanieken en liet de AMI L 200 uit 1963 nog slechts via een smal spleetje de werking van de jukebox zien.

Waardering AMI Continental

Hoewel de AMI Continental jaren lang genegeerd is door de jukeboxliefhebbers en verzamelaars, is dit model in waardering omhoog geschoten. Waar in de jaren tachtig/negentig een AMI Continental qua prijs nog niet kon tippen aan een Rock-Ola Tempo, staan deze nu in de prijslijsten nek aan nek. De populariteit van deze jukebox lijkt alleen maar te groeien, gezien de regelmatige verschijning van dit model in populaire films en series. Quentin Tarantino bezit dan ook zelf een AMI Continental 2, welke in enkele van zijn films te zien is, zoals Death Proof (Grindhouse) uit 2007. De AMI Continental 1 was de eer om in een film te verschijnen al eerder ten beurt gevallen, met de film Natural Born Killers uit 1994.

Het kopen van een AMI Continental

Hoewel het design van een AMI Continental prachtig is, is de Continental technisch een nachtmerrie. Het ontwerp laat minder ruimte voor de monteur over dan bij andere jukeboxen en het mechanisme van AMI staat niet als bepaald storingsvrij te boek. Vaak zijn de mechanismen daarnaast slecht gerestaureerd, wat kan zorgen voor een regelmatig defecte jukebox.

Bij het zoeken van een AMI Continental is het, misschien nog wel meer dan bij andere jukeboxen, verstandig om een uitermate goed gerestaureerd model te vinden. Gezien de productieaantallen is een Continental 2 makkelijker te vinden dan een Continental 1, maar de Continental 1 staat toch vaak voor lagere prijzen te koop. Wellicht heeft dit te maken met de kleurstelling, waarbij rood toch hoger gewaardeerd wordt dan groen. De AMI Lyric, welke als budgetmodel werd aangeboden naast de Continental 1, is tegenwoordig nog steeds tegen lagere prijzen beschikbaar. Hoewel zeer moeilijk te vinden, wordt hier vaak niet meer dan 4.000 euro voor betaald. Een AMI Continental 1 gaat al snel naar 6.000 of meer, terwijl de Continental 2 daar nog eens 1.000 bovenop doet. Een en ander hangt ook samen met de mate van restauratie.

Waar op te letten bij de aanschaf van een AMI Continental jukebox?

Hoewel het uiterlijk bij jukeboxen altijd van belang is, is het bij een Continental verstandig om ook goed naar het glas en de chromen rand van de glazen koepel te kijken. Hier zitten vaak beschadigingen op, die storend kunnen overkomen. De buitenkant is vaak bij een restauratie opnieuw geverfd, waardoor de originele marmerachtige reliëf tekening verloren is gegaan. Op mechanisch gebied is het van belang het gehele mechanisme te testen met verschillende selecties. Het geluid dient goed en strak te zijn (zonder “zwabberende” tonen) en bij het veranderen van de geluidssterkte dient er geen gekraak hoorbaar te zijn. Het mechanisme dient goed en soepel te werken en dient geen enkele storing te geven. Een kleine storing in een Continental kan al snel van kwaad tot erger gaan. Veel voorkomende storingen zijn selectiestoringen, waarbij bijvoorbeeld een plaat op de draaitafel wordt gelegd en meteen weer wordt teruggezet. Controleer het binnenwerk van de Continental op vervuiling zoals nicotineresten e.d.; als deze aanwezig zijn kan dit al snel weer tot storingen leiden en dure reparaties of schoonmaakwerkzaamheden tot gevolg hebben. Interessant is ook om te weten dat de meeste Continental 2’s niet meer de mogelijkheid bezitten om ook 33-toeren af te spelen; deze auto-mix-kit is vaak uit de kasten gehaald aangezien deze de restauratie bemoeilijken.