Het zelf maken van etherische oliën

Etherische oliën kunnen het lichaam helpen om de doorstroming van lucht beter te laten verlopen. Daardoor kan men beter ademen. Warmte is benodigd voor het kweken van aromatische planten. Vele soorten oliën kunnen echter gedurende het gehele jaar binnenshuis gecultiveerd worden. Onder invloed van zonnewarmte en zelfs bij kamertemperatuur verdampen allengs de vluchtige bestanddelen. Etherische oliën zijn krachtig werkende substanties, die bij overdosering bijverschijnselen kunnen opleveren. Bepaalde etherische oliën zijn giftig en sommige zelfs zeer giftig, zelfs bij gebruik van slechts enkele druppels. Gebruik ze daarom voorzichtig of vraag uw arts, reformhandelaar of drogist om advies.

• Algemeen
• De keuze van de juiste planten
• Etherische kruiden en hun werkingsgebieden
• De aanmaak van een kruidenthee
• De aanmaak van kruidenolie

Algemeen

Etherische of vluchtige oliën vormen de voornaamste groep chemische moleculen in planten, die verantwoordelijk zijn voor de geur. Deze oliën bevatten tot 200 verschillende op koolstof en waterstof gebaseerde bestanddelen, terpenen of hydrocarbonen genaamd. Elke vluchtige olie is samengesteld uit een unieke mixture van wel 100 verschillende terpenen, die de plant kan gebruiken om oliën te vormen met een eigen biologische activiteit en stemming beïnvloede eigenschappen. Deze gevormde oliën kunnen bij de mens bepaalde centra in de hersenen stimuleren en zodoende een bijdrage te leveren aan de bestrijding van infecties. Dit komt omdat veel etherische oliën antiseptisch werken en behoren tot de krachtigste natuurlijke beschermers tegen bacteriën en andere infectie- veroorzakende organismen. Zo bevat tijmolie een chemische stof thymol genaamd, dat dodelijk is voor bacteriën en schimmels. Genoemde stof is dan ook een veelgebruikt bestanddeel van zeep en antiseptische middelen.

De keuze van de juiste planten

De beste aromatische planten om te kweken zijn de bij gespecialiseerde kwekers te koop zijnde geurende geraniumsoorten. In het kader van beste geuren vallen onder andere ook appel, kaneel, nootmuskaat en roos. Voor het kweken zijn zeer geschikt de volgende soorten: citroenmelisse, citrus, laurier, lavendel, munt en rozemarijn.

De bladeren en zachte scheuten van citroenmelisse, eucalyptus en aromatische geraniumsoorten bevatten de hoogste concentraties olie, evenals sommige ondergrondse stengels en wortels van kalmoes en valeriaan. Wortels dienen in het begin van de winter verzameld te worden, voordat de grond te nat is. Bast daarentegen wordt verzameld in de herfst.

Laurierolie

Het non-toxische laurier is hierbij één van de meest effectieve en tevens één van de meest veelzijdige preventieve- en versterkende oliën. Het is een zeer goed pijn verdovend- en een krachtig slijmoplossend middel. Bovendien werkt het mogelijk tegen bacteriën, schimmels en virussen en werkt het regulerend uit op de spierwerking. Daarnaast is het mogelijk antireumatisch. De kleur van laurierolie varieert van kleurloos tot lichtgeel en als badolie inzetbaar middels maximaal vier druppels opgelost in een neutrale badolie.

Etherische kruiden en hun werkingsgebieden

Deze kunnen onder meer worden onderscheiden in:

• Algemene stimulering: eucalyptus, kamfer, pepermunt, rozemarijn en zwarte peper
• Ernstige apathie: jasmijn en rozemarijn
• Stimuleren van de bloedsomloop: benzoë, jeneverbes, kamfer, rozemarijn en zwarte peper
• Depressie: bergamot, geranium, jasmijn, kamille, kamfer, lavendel, patchoeli en tijm
• Ontspannen: basilicum, bergamot, geranium, kamille, lavendel, marjolein, melisse, neroli, roos en sandelhout
• Spierpijnen: eucalyptus, rozemarijn en salie (als toevoeging aan massage olie of badwater)
• Uitputting (geestelijk): basilicum, kardemom, pepermunt en rozemarijn

De aanmaak van een kruidenthee

Wanneer men een kruid aan heet water toevoegt en dit vervolgens laat trekken of weken, verkrijgt men thee. Dit is in het algemeen de krachtigste en goedkoopste manier om een dagelijkse therapeutische dosis aan kruiden binnen te krijgen. Twee belangrijke soorten thee zijn het infuus en het decoct.

Aanmaak van een infuus

Door verse of gedroogde kruiden 15-30 minuten in kokend water te laten trekken. Zo'n infuus is de beste manier om zachte delen zoals de bloemen en bladeren van planten te kunnen gebruiken, omdat het water deze delen gemakkelijk kan binnendringen.

Aanmaak van een (licht) decoct

Door zaden en kruiden met dikkere bladeren 5 minuten in water te laten weken en daarna de thee in een afgedekte pan nog 15-30 minuten te laten trekken. Bij hardere en dikkere plantendelen zoals bast en wortels dient men de kruiden 15-60 minuten te laten sudderen, een en ander afhankelijk van de dikte en hardheid van het plantaardige materiaal. Daarmede wordt een decoct verkregen.

De aanmaak van kruidenolie

Men verkrijgt een kruidenolie door gedroogde kruiden in een niet-vluchtige olie als olijfolie of amandelolie te laten weken. Men neme daarbij dan een etherische olie van bijvoorbeeld lavendel (1/4 theelepel) en verdun dit met amandelolie (6 eetlepels). Het mengsel wrijft men vervolgens op de huid als pijnbestrijding of ter stimulering van de bloedsomloop. Uiteindelijk wordt door de vloeistof de hersenen, het zenuwstelsel en de organen bereikt. Met amandelolie wordt een lichtere olie verkregen dan indien met olijfolie wordt verdund, waarbij de zwaardere olijfolie langer houdbaar is. Een bijkomend voordeel van olie is dat het de huid vet houdt en uitdroging voorkomt. Toepassingen van kruiden oliën zijn onder meer:

• Sint Janskruid: de van dit kruid gemaakte rode, rijke olie is zeer effectief in het bestrijden van ontstekingen en bij brandwonden
• Goudsbloem: een zachte genezende olie uit diens bloemen, helpt tegen brandwonden, beten en wondjes
• Arnica: de bloemen van dit kruid werken zeer tegen ontstekingen, blauwe plekken, pijnbestrijding en andere verwondingen

Let op: Arnica niet inwendig gebruiken, het is giftig en daarom ook niet uitwendig te gebruiken bij een kapotte huid.

Lees verder

• Natuurlijke insectenafweer middels oliën