recensie

Coma en TBS centraal: Blauw water - Simone van der Vlugt

Een superspannende, leerzame èn prettig leesbare thriller van Simone van der Vlugt: Blauw water. Twee verhaallijnen die bij aanvang samen starten, hun eigen weg vervolgen, totdat ze weer bij elkaar komen. Mooie schrijfwijze, toegepast op twee heel verschillende onderwerpen die samen een mooi verhaal vormen. Simone van der Vlugt is een bekend Nederlands schrijfster. In 2008 verscheen alweer haar zesde roman: 'Blauw water'. Een spannend boek waarin twee verhaallijnen de basis vormen.

Inhoud en thematiek

Blauw water vertelt het verhaal van Lisa, een vrouw die haar 6-jarige dochter Anouk alleen opvoedt. Op een dag, terwijl ze de was buiten ophangt, dringt de ontsnapte TBS'er Mick Kreuger haar huis binnen en dwingt haar hem onderdak te verschaffen. Voorbijgangster Senta, een verdwaalde journaliste, wil de weg vragen en belandt in Lisa's tuin. Ze aanschouwt de situatie in Lisa's huiskamer: een gespannen vrouw, een angstige dochter, en een grote vent met een mes in zijn handen. Ze schat de situatie juist in en haast zich om hulp te halen, enkel nagezien door Lisa. Echter in haar paniek belandt ze met haar auto in een kanaal, wordt gered, maar raakt daarbij in coma.

Vanaf dat moment lopen de twee verhaallijnen parallel aan elkaar. Aan de ene kant het verhaal van Lisa. Hoe leef je een week samen in een huis met een gevaarlijke en gewelddadige TBS'er? Bovendien moet ze de situatie leefbaar houden voor haar dochter. Aan de andere kant is daar Senta, die in coma in het ziekenhuis belandt. Ook daar speelt een 'situatie'. Zij heeft al geruime tijd een verhouding naast haar huwelijk. Na het ontwaken speelt deze een rol in haar gedachten.

Uiteindelijk komen beide vrouwen weer bij elkaar en volgt de spannende ontknoping en bevrijding van Lisa en Anouk. Verrassend is dat ook Senta in zekere zin bevrijd is: ze beseft eindelijk wat ze aanmoet met haar officiële èn met haar geheime relatie.

Hoe leef je met een TBS'er

Lisa heeft al snel in de gaten dat ontsnappen niet echt een optie is. Nadat ze van een grote schrik bekomen is probeert ze de situatie enigszins leefbaar te maken. Het boek laat op knappe wijze zien hoe de weegschaal soms doorslaat naar de ene kant: de gewelddadige en bedreigende situatie waarin Lisa lijnrecht tegenover Kreuger staat, en soms naar de andere kant, waarin Kreuger een kwetsbare kant laat zien in gesprekken over zijn achtergrond en ervaringen. Waarbij Lisa soms begrip kan tonen voor zijn situatie, en deze direct weggeslagen wordt door zijn koele mededeling dat hij zijn vrouw en kinderen vermoord heeft. Kreuger ziet haar zelfs als een soort bondgenoot en partner, gezien het feit dat ze hem een verhaal op de mouw speldt dat zij zelf tijdens haar huwelijk ook door haar partner is bedrogen. Haar poging om op één lijn te komen moet ze bekopen met ongewenste intimiteiten met haar belager.

Citaat over Lisa met Kreuger in huis

'Ze werpt een voorzichtige blik op Kreuger. Hij zit op de andere bank, zijn lijf strak van de spanning, en opeens springt hij op en begint zo verschrikkelijk te vloeken dat Lisa ineenkrimpt van schrik. Kreuger beent opgefokt met het mes in zijn handen door de kamer. Lisa begrijpt niet waar ze de moed vandaan heeft gehaald om een ontsnappingspoging te wagen. ...
Met bevende handen opent ze de koelkast en steekt haar hand erin. Op hetzelfde moment omvat een grote hand haar arm in een stalen greep. Een agressief gezicht is opeens heel dichtbij, maar als hij ziet dat Lisa een doos eieren in haar hand heeft, ontspant de man. ‘Ik… ik dacht, ik zal een eitje voor je bakken,’ stamelt Lisa. ‘Heb je daar trek in?’ De angstige, onderdanige klank in haar stem bevalt haar niet, maar de man laat haar arm los. Met trillende benen loopt ze naar het aanrecht en doet een kastje open. Zo kalm mogelijk, zonder onverwachte bewegingen, pakt ze een koekenpan en gaat aan de slag. Te dichtbij, hij staat veel te dichtbij. Lisa’s handen omklemmen het pakje boter.'

Hoe beleef je een coma

Tegelijkertijd is daar Senta, die na een huiveringwekkende ervaring van te water raken met haar auto en ternauwernood gered worden, in coma belandt. Vervolgens beschrijft Van der Vlugt uitgebreid Senta's pogingen om ook uit haar coma 'boven water' te komen. Een hele mooie parallel met haar poging om zichzelf uit de op de bodem van het kanaal gezonken auto te bevrijden en haar hoofd weer boven water te kunnen steken en weer te kunnen ademhalen. Interessant om te lezen hoe Senta langzamerhand inderdaad af en toe in haar coma figuurlijk 'boven water' komt drijven, en dan weer naar beneden zinkt. De periodes van helderheid en 'bij zijn' worden telkens langer, totdat ze definitief ontwaakt is uit haar coma. Met het ontwaken loopt zij ook weer tegen haar persoonlijke situatie aan van gezinsleven met echtgenoot en zoons, en tegelijkertijd een geheime affaire.

Citaat over Senta's coma

'Er verstrijkt tijd, maar ze weet niet hoeveel. Momenten van inktzwarte duisternis en een diffuse wereld worden van elkaar gescheiden door een flinterdun waas. Vaak slaapt ze, als je het zo kunt noemen, en als ze omhoog komt drijven ligt ze met haar ogen dicht te waken. Haar lichaam ligt er roerloos bij, maar in haar hoofd razen gedachten en beelden continu voorbij. ... Als ze zich een tijdje op haar omgeving heeft geconcentreerd, voelt ze hoe haar geest het langzaam opgeeft en zich weer terugtrekt in het niemandsland, hoezeer ze zich er ook tegen verzet.'

Informatie van de schrijfster over het boek

Wat was haar gedachte achter Blauw water?

"Eigenlijk is ‘Blauw water’ een verkapte aanklacht tegen het tbs-systeem. Als je over actualiteiten schrijft, wordt dat vaak als maatschappijkritiek gezien. Vervolgens zegt men dat het verhaal niet genoeg is uitgebouwd om als een soort manifest gezien te worden. Maar dat ís het ook helemaal niet! Dan zou ik het wel anders aangepakt hebben. Het blijft een boek, een thriller. De spanning en het verhaal staan voorop. Er zijn alleen nog wat dingetjes doorgestrooid."

Dader of slachtoffer?

Het laatste wat de schrijfster wilde was dat haar hoofdpersoon Lisa begrip zou hebben voor de tbs’er die haar en haar dochtertje in gijzeling houdt. “Ik wilde niet over het Stockholm-syndroom *) schrijven, al geef ik de lezer wel even het gevoel dat Lisa zich met hem identificeert. Maar als je te veel begrip toont, dan zakt de spanning ook in en ik wilde geen onderzoek doen naar het tbs-stelsel, maar een thriller schrijven.”
‘Ik kan me dus écht niet voorstellen dat je iemand vermoordt’, legt ze uit. ‘Daar moet je toch wel een verwrongen geest voor hebben. Daarom schrijf ik ook vanuit het slachtoffer-perspectief, dat kan ik me een stuk beter voorstellen.'

*) Stockholm-syndroom: psychologisch verschijnsel dat de gegijzelde sympathie voor de gijzelnemer krijgt. Herkomst: gijzeling ter plaatse van de 'Kreditbanken' in Stockholm waarbij de gegijzelden zich later tijdens de verhoren inhielden ten voordele van de gijzelnemers.

Recensies

Jürgen Joosten - Ezzulia

Simone van der Vlugt weet door minder op te schrijven meer te vertellen. Blauw water bevat slechts 220 bladzijden en nergens verliest het verhaal enige snelheid. Overbodige informatie is weggelaten en dat komt het verhaal alleen maar ten goede. Het verhaal laat genoeg ter verbeelding over wat het lezen plezierig maakt. Hoewel vandaag de dag 300 bladzijden de standaard lijkt is Blauw water met 220 bladzijden af! Elk extra woord zou te veel geweest zijn. Hierdoor blijft tevens de spanningsboog gespannen en is uitlezen een must.

Crimzone

Blauw water is een prachtig en stemmig geschreven boek, waarbij de psychologie van gijzelnemer en gijzelaar in alle beklemmende aspecten beschreven wordt. Ingehouden van toonzetting, heftig van onderhuidse spanning. Een nachtmerrie die inzichtelijk wordt gemaakt. Wie zo knap de universele angsten van de vrouw weet te beschrijven, verdient terecht een plaats aan de top.

Herkomst van de titel

Als Senta uit haar coma probeert te komen ziet ze de bovenste laag als 'blauw water'. Dieper ligt het donkere water, waar ze boven wil blijven. "Het blauwe water biedt hoop, weet ze intuïtief." Blauw water kan mede voor Lisa een metafoor zijn om aan de overheersing van Kreuger te ontkomen.

Eigen mening

Ik vond het ook een geweldig boek. Ik begon met lezen, zat direct in het verhaal, en heb het in één adem uitgelezen. Beide verhaallijnen vond ik machtig interessant. De beschrijvingen van Lisa's coma waren zo sprekend dat je je zelf in coma voelde, spartelend naar de oppervlakte. Inderdaad zo knap hoe je in slechts 220 pagina's zo'n pakkend verhaal kunt vertellen, zodat het lijkt dat je wel 500 pagina's hebt gelezen. Na dit boek ga ik zeker meer van haar lezen!

Ik vond enkel het einde wat abrupt. Maar misschien kwam dat ook omdat het verhaal me zo boeide en ik het jammer vond dat ik het uit had, een soort anti-climax.

Wil je de spanning in het boek alvast beleven, Bekijk dan zeker de spannende boektrailer over Blauw Water op Youtube.

Informatie over de schrijfster

Simone van der Vlugt werd op 15 december 1966 in Hoorn geboren. Al jong wilde ze schrijfster worden. Op haar dertiende stuurde ze dan ook haar eerste manuscript naar een uitgever. Na haar studie Nederlands en Frans schreef ze in 1995 haar eerste jeugdboek, waarna er nog vele volgden. Daarna begon ze ook volwassenen te schrijven. Inmiddels schreef ze al 12 romans. Met haar boeken won ze tevens vele prijzen en eervolle vermeldingen, waarvan zelfs 3 met Blauw water.

Gegevens

• Titel: Blauw water
• Auteur: Simone van der Vlugt
• Jaar: 2008
• Uitgeverij: AmboAnthos
• ISBN10: 9041414037
• ISBN13: 9789041414038
• Aantal pagina's: 219