recensie

Het zwarte gif, thriller van Daniel Silva

Zware bomaanslagen, eerst in Parijs op het Joodse Weinberg instituut en later op de Albert Cuypmarkt in Amsterdam, eisen een zware dodentol. Het is aan de Israëlische meesterspion Gabriel Allon om de verantwoordelijken te ontmaskeren en op te sporen voor er nog meer aanslagen volgen. Natalie Mizrahi, een jonge Israëlische arts, wordt gerekruteerd om te infiltreren in het netwerk van de vermeende dader, de onbekende terrorist Saladin. Allon wacht een zenuwslopende taak om te zorgen dat Natalie levend uit het kalifaat terugkeert. Met 'Het zwarte gif' schreef Daniel Silva een erg actuele thriller.

Boekgegevens

Belangrijkste informatie 'Het zwarte gif'

• Auteur: Daniel Silva
• Oorspronkelijke titel: The black widow
• Uitgeverij: Harper Collins
• Aantal pagina's: 478
• Vertaling: Angela Knotter
• Eerste druk Nederlands: november 2017
• ISBN: 978 94 027 00411

Daniel Silva

De Amerikaanse auteur Daniel Silva werd in 1960 in Michigan geboren in een katholiek gezin maar groeide op in Californië. Later liet hij zich bekeren tot het jodendom. Silva was voor zijn schrijverschap politiek journalist. Als verslaggever voor het persbureau UPI werkte hij geruime tijd in het Midden-Oosten. Na zijn terugkeer in de Verenigde Staten ging hij aan de slag bij CNN als producent van politieke programma's. Hier werd de basis gelegd voor zijn latere carrière als auteur. Silva miste als producent het schrijven en legde zich daarom in zijn vrije tijd toe op het schrijven van boeken. In 1996 werd zijn eerste boek uitgegeven. 'The Unlikely Spy', in het Nederlands vertaald als 'De Onwaarschijnlijke Spion', is een spionagethriller die meteen op de bestsellerlijst van The New York Times belandde. In 1997 gaf Silva zijn baan bij CNN op en sindsdien is hij voltijdsschrijver.

Gabriel Allon, hoofdpersonage in de boeken van Daniel Silva

Het personage van Gabriel Allon verdient een kleine toelichting. Hoewel 'Het Zwarte Gif' perfect afzonderlijk te lezen is, is het al de zestiende thriller waarin Silva de hoofdrol toebedeelt aan Gabriel Allon. Deze Israëlische meesterspion en tevens restaurateur van kunstwerken wordt, net als de overige personages, nauwkeurig neergezet. Allon lijft in dit verhaal Natalie in om te infiltreren in het kalifaat. In 1972 werd op dezelfde manier een veelbelovende jonge schilder van een kunstacademie geplukt. Gabriel Allon was uitverkoren deel te nemen aan operatie 'Toorn van God'. Net daarvoor waren op de olympische spelen in München elf Israëlische sporters om het leven gekomen bij een gijzeling. Aan Allon en zijn collega's om de verantwoordelijken op te sporen en te doden. Silva zijn personages zijn verzonnen. Hij verwerkt wel met kennis van zaken feitelijke gebeurtenissen in het verhaal. Dit maakt het geheel niet enkel geloofwaardig maar met momenten ook ijzingwekkend.

Het zwarte gif, een reis rond de wereld

Silva neemt de lezer mee op wereldreis. 'Het zwarte gif' speelt zich op veel plekken af. Terreur kent immers geen grenzen. Wie op een thriller hoopt die als een trein verder dendert, komt bedrogen uit. Dat is voor dit boek zeker geen negatieve quotering. Silva neemt zijn tijd om alle gebeurtenissen en hun voorbereidingen grondig te duiden. Door de aanslagen in Parijs en Amsterdam zijn de Europese inlichtingendiensten uiteraard betrokken. De link met Israël en het Midden-Oosten is ook evident. De auteur is als voormalig journalist in het Midden-Oosten uitstekend geplaatst om de inlichtingendienst van Jordanië, buurland van Israël, nauw te betrekken bij de acties van Gabriel Allon. Natalie Mizrahi reist voor haar undercover operatie door de puinhopen van Irak en Syrië. De Verenigde Staten ontbreken ook niet op het toneel, zij zijn immers het volgende doelwit van de terroristen.

Terreur, een verhaal met meerdere kanten

Natalie Mizrahi, Israëlisch arts verbonden aan het Hadassah Medical center in Jeruzalem waar zowel Joodse als Arabische slachtoffers van terreurdaden worden verzorgd, is geboren in Frankrijk. Zij verhuisde met haar ouders naar Israël vanwege een gevoel van toenemend antisemitisme in Frankrijk. Voor haar infiltratie in het kalifaat wordt ze intensief getraind. Ze transformeert in Leila Hadawi, een Palestijnse geboren in het dorpje Al-Sumayriyya met een grondige haat tegen het Westen. Gabriel Allon neemt Natalie, alias Leila, mee naar de resten van het dorp.

Al-Sumayriyya, bestaand dorp in fictief verhaal

Al-Sumayriyya is een bestaand dorp dat in 1948 ten prooi viel aan al-Nakba (de ramp). Volgens de Israëlische versie was de operatie erop gericht de kustweg tussen de stad Akko en de Libanese grens veilig te stellen en de regio voor te bereiden op de nakende invasie van Arabische legers. Volgens de Palestijnen zijn dit zionistische leugens en was de enige opzet de dorpen in te nemen en alle Palestijnse bewoners te verjagen. De correspondent in Daniel Silva kiest voor Al-Sumayriyya als geboorteplek voor Leila en laat Allon beide versies van het verhaal vertellen. Dit is een geslaagde zet om aan te tonen dat elke partij in ieder conflict zich beroept op zijn eigen waarheid. De schrijver geeft in het nawoord kort zijn visie weer op de situatie in het Midden-Oosten en vermeldt er meteen bij dat ook deze door meerdere partijen betwist zal worden.

Fantasie ingehaald door realiteit

Gabriel Allon mag dan het hoofdpersonage zijn in 'Het zwarte gif', het tweeledige personage Natalie Mizrahi/Leila Hadawi getuigt van een knap staaltje vertelkunst. Aan de ene kant staat de Westers opgevoede Joodse Natalie die de terreur niet kan vatten en anderzijds is er de Palestijnse Leila voor wie terrorisme de enige uitweg lijkt. Als lezer word je heen en weer geslingerd tussen de angst van Natali en de vastberadenheid van Leila. Beide kampen krijgen een menselijk gelaat. Silva schetst duidelijk de gewiekste strategie van terreurgroepen als IS om invloed uit te oefenen op hun volgelingen. Dat de auteur een grondige research niet schroomt, is duidelijk. Silva schreef 'Het zwarte gif' voor de bomaanslagen in Parijs en Brussel plaatsvonden. Fictie kan werkelijkheid worden.