recensie

Recensie: "De Republiek" van Joost de Vries

Joost de Vries bracht in de loop van 2013 zijn tweede roman uit. Hij won daarmee de Gouden Boekenuil 2014, maar waarover gaat het boek en is het wel degelijk zo goed? Het werk is zeker het lezen waard, alhoewel het niet onmiddellijk ontspannende lectuur kan genoemd worden.

Schrijver

Joost de Vries is een jonge Nederlandse schrijver en journalist. Hij werd geboren op 28 maart 1983 en studeerde journalistiek en geschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Sinds 2005 schrijft De Vries voor “De Groene Amsterdammer” over literatuur en daar werkt hij sinds 2007 als kunstredacteur. Joost de Vries heeft tot op heden twee boeken gepubliceerd, die telkens goed onthaald werden door het publiek. Zijn boeken werden uitgegeven door uitgeverij Prometheus.

Bibliografie

In 2010 publiceerde De Vries “Clausewitz”, zijn eerste roman. Dit werk gaat over een academicus die op zoek gaat naar een verloren cultschrijver. Het boek werd goed onthaald door het publiek en werd genomineerd voor diverse prijzen. In december 2011 ontving hij de "CCS Crone-Stipendium" voor "Clausewitz".
In april 2013 publiceerde hij zijn tweede roman, namelijk “De Republiek”. De roman speelt zich af in datzelfde academische milieu als “Clauzewitz”. “De Republiek” werd opnieuw goed onthaald en werd genomineerd voor de "BNG Nieuwe Literatuurprijs 2013" en de "Libris Literatuurprijs 2014". Joost de Vries ontving voor "De Republiek" de “Charlotte Köhler Stipendium” in 2013 en het werk werd een jaar later bekroond met de “Gouden Boekenuil 2014”.

Het boek

• Auteur: Joost de Vries
• Oorspronkelijke Titel: De Republiek
• Uitgever: Prometheus
• Jaar van uitgave: 2013
• ISBN: 904462228
• ISBN: 9789044622287
• Aantal pagina’s: 256
• ISBN: 9789044622287

In "De republiek" wordt het verhaal verteld van Friso de Vos, een wetenschappelijk assistent van Josip Brik. Josip Brik is in feite het tweede hoofdpersonage in het boek. Hij is een bekende cultuurfilosoof en zwaarlijvige professor die zich bezighoudt met Hitler-studies terwijl hij met zijn een aparte kijk op de wereld niet altijd tactvol uit de hoek komt.
Het boek draait voornamelijk om de vraag of Friso nu de opvolger is die Josip Brik had gewenst. Friso is loyaal aan zijn grote voorbeeld en weegt zowel op professioneel als persoonlijk vlak door in Briks leven. Jarenlang leest en corrigeert Friso artikelen voor het tijdschrift “De Wandelaar”, dat door Brik werd opgericht.

In de roman is de relatie tussen Friso en zijn vriendin Pippa een belangrijk thema. Brik heeft ook een goede band met Pippa en wanneer de relatie tussen Friso en Pippa sputtert, stuurt Brik Friso naar Chili, om onderzoek te doen naar mensen die hun kinderen de voornaam Hitler geven. Het boek draait grotendeels om de Hitler-studies, waarmee de twee mannen zich bezig houden en de academische wereld waarin zij zich bevinden. Zo vindt een groot deel van het boek plaats in Wenen, waar er een conferentie van autoriteiten in de Hitler-studie plaatsvindt.

In Chili loopt Friso een bloedvergiftiging op en ondertussen tuimelt Brik per ongeluk uit een Nederlands hotelraam en overlijdt. Tijdens zijn uitvaart in New York neemt Philippe de Vries het woord, terwijl Friso in Chili aan het genezen is. Philippe de Vries doet zich voor als gewenste opvolger van Brik en dit kan Friso niet aanvaarden. Hij wordt op het congres voor Hitler-studies aangesproken als De Vries en daar maakt hij duchtig gebruik van. Hij doet zich voor als De Vries en misdraagt zich op verschillende vlakken. De grenzen tussen Friso en Philippe zijn niet altijd even duidelijk en er moet dus steeds aandachtig gelezen worden om niet te verdwalen in zijn gedachten.

Daarnaast komt er in het boek een vrijpartij voor die wordt opgenomen met een geheime camera, wordt Friso/ Philippe aangesproken door jongeren die de Hitlergroet van zijn ideologische lading willen bevrijden en wordt het congres bezocht door niemand minder dan Geert Wilders.

Eigen mening

Aangezien het boek de Gouden Boekenuil 2014 heeft gewonnen en Joost de Vries al verschillende malen genomineerd werd voor diverse prijzen waren de verwachtingen hoog. Maar worden die ingelost?

Enerzijds is het boek vlot geschreven. De Vries heeft duidelijk opzoekwerk gedaan en dat is door zijn werk heen te merken. Anderzijds wordt het daardoor net dat beetje overdreven. Het boek staat bol van de verwijzingen, waardoor het lijkt alsof je achter elk woord een tweede betekenis moet zoeken. Pure ontspanning is het dus niet en dit botst met de modernere elementen die hij erin verweeft.
Sommige personages lijken er bij de haren bijgetrokken, zoals de jeugdbeweging die de Hitlergroet van zijn ideologische lading willen ontdoen. Op zich is dit een interessant idee, maar het wordt onvoldoende uitgewerkt en als “randanimatie” is dit toch vreemd. Dergelijke zijsprongen zijn wel meer terug te vinden in het werk.
“De Republiek” leest vlot, maar ik bleef toch met heel wat vragen zitten. Er zijn een aantal verhaallijnen die hij onvoldoende afwerkt. Deze roman is duidelijk een literair werk, maar ontspannende lectuur kan dit niet genoemd worden.