recensie

Een kinderboek over borstkanker: Mama's borst is ziek

Een prentenboek voor jonge kinderen die een moeder hebben met borstkanker. Het is een zwaar onderwerp, maar toch is het een hoopvol boek. Nagenoeg alle gevoelens en vragen komen aan bod en een beetje humor wordt niet vermeden. Het boek is gemaakt vanuit het perspectief van het kind. Hanneke de Jager heeft de tekst geschreven en is ook verantwoordelijk voor de illustraties.

Gegevens van het boek

• Titel: Mama’s borst is ziek
• Tekst: Hanneke de Jager
• Illustraties: Hanneke de Jager
• Fotografie: Henk van Niekerk
• Uitgeverij: Uitgeverij Den Boer/De Ruiter, Vlissingen
• Jaar: 2012
• Pagina’s: 36
• ISBN: 978 90 79875 34 4
• Genre: prentenboek, gezondheid

Hanneke de Jager, schrijver en illustrator

Hanneke is beeldend kunstenaar en illustrator. Ze doet van alles, ze schildert, maakt collages en illustraties. Ze maakt ook tekeningen voor kinderboeken en voor boeken voor volwassenen. Al haar werk heeft een positieve uitstraling. Bij collages combineert ze het schilderen, tekenen, het scheuren van beelden en teksten tot één geheel. In haar illustraties voor boeken combineert ze het lijnenspel met oude kleding die ze stuk geknipt heeft en ander afvalmateriaal. Geen gephotoshop voor Hanneke de Jager, alles gebeurt met de hand, ze gebruikt geen computer.

Het verhaal

Mama is naar de dokter geweest, want ze heeft een raar bobbeltje in haar borst. Ze wordt daar erg ziek van en daarom moet ze naar het ziekenhuis. Luca en Sep vinden het een gemeen bobbeltje. Ze zullen dat bobbeltje een lesje leren. Het hele gezin is verdrietig. Mama gaat logeren in het ziekenhuis en pakt haar tas in. Ze neemt een kamerjas mee, een pyjama, een tandenborstel, tandpasta en lekkere warme slofjes. Papa brengt mama naar het ziekenhuis, oma past op Luca en Sep.

De volgende dag gaat de dokter het bobbeltje weghalen. Mama wil nooit meer bobbeltjes in haar lichaam hebben. De dokter is de knapste bobbeltjesweghaaldokter van de wereld! Als mama straks weer beter is, maakt de dokter een hele mooie nieuwe borst voor haar. Luca en Sep vinden de nepborst een beetje gek, het lijkt op een zakje met watjes, maar toch vinden ze het heel mooi staan. Als ze op bezoek gaan, nemen ze een mooie tekening voor mama mee.

Mama mag naar huis, maar ze moet nog wel een paar keer terug naar het ziekenhuis. Ze krijgt in het ziekenhuis een toverdrankje, want er mogen geen nieuwe gemene bobbeltjes meer komen. Iedere keer als mama naar het ziekenhuis gaat, zijn Luca en Sep een beetje verdrietig, ze zijn bang dat mama niet meer terug komt. Het toverdrankje is heel sterk en krachtig, daardoor voelt mama zich moe, heeft ze buikpijn en vervelende slaapvoeten. Ze is verkouden en misselijk. Mama heeft helemaal geen trek meer in cakejes, chocolade, chips, dropjes en nootjes.

Door alle toverdrankjes, vallen mama’s haren uit. Luca en Sep vinden het niet raar als hun moeder kaal wordt. Mama is gewoon mama, zonder of mét haartjes. Mama wil graag nephaar en ze kiest een mooie pruik uit. Het staat mama heel mooi. Ook heeft ze prachtige doeken, die bindt ze om haar hoofd en als het erg warm is dan heeft ze gewoon een lekker kaal hoofd. Dat staat heel stoer! Het gaat steeds beter met mama en daarom gaat de dokter de kapotte borst repareren en weer mooi maken. Mama krijgt een speciale waterballon in haar borst. Geen groene of blauwe, deze ballon heeft geen kleur. Luca en Sep helpen mama, met tillen van dingen, met stoffen, stofzuigen en dweilen, omdat ze eerst even heel voorzichtig moet doen met haar nieuwe borst.

Mama is bijna helemaal beter, er groeien ook weer haartjes op haar hoofd. Ze draagt geen pruiken meer en de toverdrankjes zijn op. Mama, papa, Luca en Sep zijn heel blij en ze vieren feest. Het gemene bobbeltje is weg, hoera!

De tekst, de illustraties

Op de voorkant van het boek een foto van een collage. Je ziet een ziekenhuis, een persoon kijkt door een van de ramen en in een bloemenveld staan twee kinderen te zwaaien naar de persoon in het ziekenhuis. Ze hebben een bos bloemen bij zich. In een rode cirkel die op een zon lijkt door de (zonne)stralen staat een gedeelte van de titel: Mama’s borst. In witte letters eronder de rest van de titel: is ziek. Op de achterkant afbeeldingen van pleisters en een verbandkoffer. Verder staat er aangegeven wat er van dit boek verwacht kan worden. Het gaat om een troostvol en hoopvol boek, met hier en daar een knipoog. Op de schutbladen zie je twee kinderen op een injectiespuit door de lucht vliegen, de injectiespuit kun je zien als de bezemsteel van een heks. Ze vliegen naar iets toe wat er gemeen uitziet, het gaat om het gemene bobbeltje. Daarna volgt een bladzijde met een dankwoord aan een paar mensen, dank aan Marja en haar gezin als inspiratiebron voor het boek, en worden de namen van Luca en Sep genoemd. Het boek is aan hen en alle andere kinderen opgedragen die een moeder met borstkanker hebben. In het boek vind je paginagrote, kunstzinnige collages in frisse kleuren. Je ziet stofjes, pleisters, injectiespuiten, knopen. Sommige dingen worden uitvergroot, je ziet de kinderen met een reuze nepborst. Het blijft allemaal heel integer, ze vinden de nepborst een beetje gek, maar ze vinden het heel mooi staan bij hun moeder. De tekeningen laten zien wat je in de tekst leest of voorleest. Per tekening/collage die vaak een dubbele pagina beslaat, vind je tekst. In verschillende lettertypen, in verschillende kleuren. Naast het verhaal vind je ook veel losse kreten tussen de tekeningen, zoals: Mama is een heen- en weer mama geworden (als ze telkens naar het ziekenhuis moet). Alle afbeeldingen, ook al beelden ze iets moeilijks uit, stralen hoop uit en er is toch ruimte voor grappige onderwerpen.

Voor welke leeftijd?

Het boek is speciaal geschreven en geïllustreerd voor jonge kinderen die een moeder hebben met borstkanker. Voor kinderen tussen de drie en de circa zes jaar.

Goede uitleg over borstkanker

Dit boek heeft veel indruk gemaakt. Er zijn maar een paar kinderboeken over dit onderwerp geschreven. En het is nogal een zwaar onderwerp, helemaal voor jongen kinderen om alles te bevatten. Het verhaal kent een mooie opbouw, er komen heel veel dingen aan bod waar kinderen vragen over kunnen hebben. Alles wordt duidelijk uitgelegd, maar wel op het niveau van een jong kind. De medicijnen die de moeder toegediend krijgt via een infuus worden toverdrank genoemd. Heel duidelijk wordt uitgelegd hoe de moeder zich voelt na het krijgen van deze toverdrank. Luca en Sep vinden sommige dingen wel even wennen, maar ze schrikken nergens van en ze benaderen alles positief. Als hun moeder haar haren verliest, houden ze nog evenveel van haar, mama is gewoon mama, zonder of mét haren. Bij een kinderboek is het belangrijk dat er een mooi einde is. Het hele gezin is blij, het bobbeltje is weg.

Lees verder

• Borstkanker: oorzaken, symptomen, behandeling, prognose