recensie

Boekrecensie: De wanhoop verdreven - Elie Wiesel

De titel van het boek 'De wanhoop verdreven' van Elie Wiesel is een zeer toepasselijke. Het boek handelt over de periode van de achttiende eeuw in Midden-Europa waarbij de Joden bijna verpletterd werden door angst en misère. De Chassidische meesters deden een beroep op de hoop, het geluk en de saamhorigheid om de ellende te overwinnen. Hoewel ook zij getroffen werden door melancholie, verweerden ze zich met wijsheid, woede, humor, zwijgen, etc.

Gegevens

• titel: De wanhoop verdreven – eerbetoon aan negen chassidische meesters
• auteur: Elie Wiesel
• jaar: 1986
• uitgeverij: Gooi en Sticht
• ISBN: 90 304 0349 7

Inhoud van het boek 'De wanhoop verdreven'

De legenden nemen bezit van ons vanwege hun kracht. De chassidische meesters stonden dichtbij God, net zoals andere mensen die God zoeken. Met hun krachten drongen de chassidische meesters dieper in hun gemeenschappen door. Ze zijn een bron van inspiratie. Ze onderwezen mannen en vrouwen. In een bedreigende wereld belichaamden zij een machtige oproep tot hoop, geluk en vriendschap. Vriendschap is even belangrijk als het geloof in God. Een chassied kan niet eenzaam zijn. Het chassidisme was een soort protest tegen eenzaamheid. Desondanks vochten de meesters tegen neerslachtigheid. Zelfs de Baal Shem Tov (stichter van het chassidisme) ondervond dit probleem. Ze vochten tegen neerslachtigheid door hoop en vreugde. De chassidische meesters waren voorsprekers voor God, geen bemiddelaars want die kent het Jodendom niet (zoals de christenen Jezus als bemiddelaar kennen). De meester luistert naar zijn gelovigen en hij voelt hoe de wanhoop zich van hem meester maakt. Maar humor redt hem. Alle grote chassidische meesters hadden een gevoel voor humor.

negen verhalen

1. Rabbi Pinchas van Koretz of de wijsheid van het chassidisme
2. Rabbi Ahron van Karlin of het vuur van het chassidisme
3. Rabbi Wolf van Zbaraz of de nederigheid van het chassidisme
4. Rabbi Baruch van Medziboz of de woede van het chassidisme
5. Rabbi Mosje-Leib van Sassov of het medelijden van het chassidisme
6. De ziener van Lublin of de melancholie van het chassidisme.
7. Rabbi Meir van Premsjlan of de eenvoud van het chassidisme
8. Rabbi Naftali van Ropsjitz of de lach van het chassidisme
9. Rabbi Mendel van Worki of het zwijgen van het chassidisme.

Mening Etsel over het boek 'De wanhoop verdreven'

Elie Wiesel komt zelf oorspronkelijk uit het chassidisch milieu. Hij kan dus van binnenuit makkelijk over de chassidische wereld schrijven. Hij doet dat dan ook met veel liefde en overtuiging. Hoewel hij veel bewondering heeft voor de chassidische meesters idealiseert hij ze zeker niet. Wiesel beschrijft zowel hun sterke als zwakke punten. In de eerste verhalen komt ook de strijd van de chassidiem met de mitnagdiem aan de orde. Deze laatsten moesten aanvankelijk niets hebben van de chassidiem. Zij verweten de chassidiem te weinig aan Talmoedstudie te doen en te veel extase te tonen tijdens het gebed. Later -hoewel dat verder niet aan de orde komt in dit boek- zouden de mitnagdiem en de chassidiem meer naar elkaar toegroeien.

Uit de titels van de verhalen kan de lezer al snel opmaken dat we steeds weer met totaal andere karakters te maken hebben. Dit benadrukt nog maar weer eens het feit dat het Jodendom, ondanks de stringente regels, toch door elk individu weer anders beleefd wordt. Niet één persoon handelt hetzelfde. Sommige chassidische meesters zijn zeer strijdbaar, anderen hullen zich juist in het stilzwijgen. Dat maakt die chassidische wereld juist zo boeiend. Voor buitenstaanders zijn het misschien alleen maar mannen in zwarte pakken, maar wie de wereld van binnenuit leert kennen ontdekt de verschillen. En dat geeft maar weer eens aan hoe divers God de wereld heeft geschapen. Ondanks dat alle mensen voortkomen uit Adam is er toch een hele diverse mensheid ontstaan met totaal verschillende kenmerken zowel innerlijk als uiterlijk. En ondanks die diversiteit vinden de mensen hun eenheid in God.

Wiesel heeft met 'De wanhoop verdreven' een mooi portret geschilderd van negen chassidische meesters. Een echte aanrader voor lezers die het chassidisme een warm hart toedragen.

Lees verder

• Boeken Jodendom: Startpagina - Boeken (romans) over Joden/Jodendom (special)