De fidget spinner, de speelgoedrage van 2017

De fidget spinner is speelgoed dat uit meestal twee tot zes uitstulpingen bestaat die om een kogellager heen kunnen draaien wanneer er met een vinger een zetje aan wordt gegeven. In 2017 werd de fidget spinner een echte rage, het was in eerste instantie vooral bedoeld om de concentratie van kinderen met aandachtsproblemen te verhogen, maar al snel werd de fidget spinner gewild speelgoed waarmee kinderen op het schoolplein elkaar hun stoerste trucs konden laten zien.

Inhoud

• Wat is de fidget spinner?
• Betekenis van het woord fidget spinner
• Waar is de fidget spinner oorspronkelijk voor bedoeld?
• Positief effect op het motorisch brein
• Een grote rage in 2017
• Verbod op de fidget spinner
• Trucs met de fidget spinner
• Rage voorbij

Wat is de fidget spinner?

De fidget spinner is een voorwerp waarmee kinderen in de eerste plaats hun concentratie kunnen verbeteren, daarnaast wordt het ook als speelgoed gebruikt. De fidget spinner bestaat uit een schijf met meestal twee tot zes uitstulpingen, allen bevestigd aan een draaiende kogellager in het midden van de schijf. De fidget spinner wordt vaak in felle kleuren geleverd en soms geeft deze ook licht, materialen kunnen van plastic, hout, roestvrij staal of zelfs titanium zijn. De spinner wordt tussen de duim en wijsvinger vastgehouden en vervolgens wordt aan een van de uitstulpingen een zetje gegeven en zal de spinner moeiteloos minutenlang op hoog tempo kunnen draaien, vergelijkbaar met de wieltjes van inline skates of een wiel van een fiets.

Betekenis van het woord fidget spinner

De naam fidget spinner is Engels. Als zelfstandig naamwoord betekent fidget een kleine en snelle herhalende beweging die vaak tijdens onrust of ongeduld wordt uitgevoerd. Het Engelse woord spinner betekent vrij vertaald draaier. Als werkwoord betekent fidget wriemelen, ronddraaien of onrustig zitten. Vrij vertaald kan de fidget spinner dan ook vertaald worden als draaier voor diegene die onrustig (op een stoel) zit.

Waar is de fidget spinner oorspronkelijk voor bedoeld?

De spinner is oorspronkelijk bedoeld voor kinderen die in de klas moeite hebben hun concentratie en aandacht vast te houden en daardoor moeilijk stil kunnen zitten, met name voor kinderen met ADHD of autisme zou ze geschikt zijn. Door tijdens de les veel met de spinner te spelen zou het concentratieniveau omhoog gaan. Het schijfje komt oorspronkelijk uit Amerika waar het al in 1993 door de uitvindster Catherine Hettinger werd uitgevonden, zij vond de fidget spinner uit om speelgoed te hebben waarmee ze beter in staat was om met haar dochter te kunnen spelen. De fidget spinner heeft dezelfde concentratieverhogende eigenschappen als de stressbal, en het is dankzij deze eigenschappen waardoor de fidget spinner in 2017 op steeds meer scholen te bespeuren viel.

Positief effect op het motorisch brein

Vooral bij kinderen bestaat in het algemeen een sterke behoefte om het motorisch gedeelte van het brein te kunnen gebruiken en te ontwikkelen, als een kind in de les moet opletten dan wordt dit gedeelte niet gebruikt en ontstaat er al snel de behoefte om iets te doen, bijvoorbeeld draaien op de stoel of tikken met een pen. Aangezien de fidget spinner weinig geluid maakt zou deze vrijwel geen overlast geven tijdens de les. Sommige kinderfysiotherapeuten onderschrijven de positieve eigenschappen van de fidget spinner. Kinderen die tijden de les minder geconcentreerd raken en gaan dagdromen kunnen door de fidget spinner te gebruiken als het ware wakker worden geschud, en zo beter de lesstof verwerken. Kinderen die juist onrustig zijn, worden door de fidget spinner rustiger. Maar er zijn ook kritische geluiden waarin geopperd wordt dat de fidget spinner alleen maar afleidt en niets meer is dan een simpel stukje speelgoed.

Een grote rage in 2017

Sinds Koningsdag 2017 werd de fidget spinner in Nederland opeens een rage toen het op veel vrijmarkten werd aangeboden. Van een in eerste instantie concentratieverhogend hulpmiddel werd de fidget spinner door deze rage ineens een stuk gewild speelgoed. Speelgoedwinkels Intertoys, Toys XL en Bart Smit gaven in mei 2017 al aan meer dan 100.000 stuks verkocht te hebben en ook importeurs konden de vraag nauwelijks aan. Een importeur uit Waddinxveen had moeite om voldoende voorraad in te kunnen kopen en zelfs vanuit België en Duitsland kwamen winkeliers naar Nederland toe om partijen in te slaan. Voor veel winkeliers bleek de fidget spinner dan ook goed zaken doen, met prijzen als "vanaf € 3,-" werden klanten gelokt om een spinner te kopen, alwaar zij erachter kwamen dat voor de meeste spinners al snel acht tot tien euro moest worden neergelegd. De verwachting halverwege 2017 was dat de rage snel over zou waaien, met de aankomende zomervakantie konden kinderen immers hun stoere gadget niet meer aan elkaar op het schoolplein laten zien. Inderdaad bleek na de zomervakantie de publiciteit rond dit speelgoed nagenoeg te zijn verdwenen.

Verbod op de fidget spinner

Op sommige basisscholen werd gebruik van de spinners in de klas al snel verboden, leraren en onderwijzers zouden de indruk hebben dat kinderen met het gebruik van de spinner snel afgeleid werden en dat het de concentratie eerder deed verlagen dan verhogen.

Trucs met de fidget spinner

Met de fidget spinner kunnen allerlei behendigheidstrucs worden bedacht. Deze trucs stimuleren het motorisch gedeelte van het brein, bovendien zijn de trucs leuk om aan elkaar te laten zien. Drie mogelijke trucs zijn:

• Breng de fidget spinner aan het draaien tussen duim en wijsvinger en laat deze balanceren op de wijsvinger door de duim van de spinner af te halen, draai dan je hand om de pols, daarbij de wijsvinger in de lucht houdend, zo kun je al een beetje oefenen met het evenwicht van de spinner. Probeer deze oefening ook met de linkerhand te doen.
• Hou de spinner weer vast tussen duim en wijsvinger, laat de spinner weer draaien door deze tegen een van de uitstulpingen een zetje te geven. Als de spinner draait gooi deze dan in de lucht en probeer het zo op te vangen met de duim en wijsvinger van de andere hand zodat dat de spinner blijft draaien.
• Breng de spinner aan het draaien, haal vervolgens je duim weg zodat de spinner alleen op de wijsvinger balanceert, geef de spinner dan een zetje en vang het op met een andere vinger van dezelfde hand.

Rage voorbij

Halverwege 2019 bleek de rage van de spinner zo goed als voorbij te zijn. Een speelgoedbedrijf in Eindhoven besloot daarom om een restant van 1 miljoen spinners gratis weg te geven.