Zelf edelsmeden

Het maken van sieraden van edelmetaal is het niet zo moeilijk als het op het eerste gezicht lijkt. Met een goed (en eenvoudig) idee en de juiste materialen maak je relatief simpel een prachtige hanger, armband of ring. Maak kennis met verschillende materialen en technieken, want edelsmeden kan je zelf.

Edelsmeden met edelmetalen

De bekendste edelmetalen zijn natuurlijk goud en zilver. Dit zijn echter zeer kostbare materialen en ook niet de beste keus om mee te beginnen, want ze zijn vrij ‘zacht’. Er zijn andere mooie metalen als koper, brons, alpaca, tombak en messing die hetzelfde luxe gevoel oproepen maar goedkoper zijn en makkelijker te verwerken. Afhankelijk van de gekozen afwerking lijkt koper op rood goud, brons, tombak en messing lijken op geel goud en alpaca op zilver.

Verwerking van de metalen

De edelmetalen zijn verkrijgbaar in plaatjes van verschillende diktes, die met een ijzerzaag vrij eenvoudig in model gezaagd kunnen worden. Gebruik dunne zaagjes voor dun plaatmateriaal en grovere voor dikkere platen; ze zijn er speciaal voor edelsmeden. De tandjes van het zaagje moeten naar beneden staan (zorg, vooral in het begin, voor voldoende zaagjes!).

Begin met een malletje op papier van hoe het worden moet. Teken/plak dit op het metaal of trek het over en zaag de vorm vervolgens uit. Met een vijl (ze zijn er in allerlei soorten en maten) werk je scherpe kantjes of slordige hoeken en rondingen bij; je zult ervan staan te kijken wat een strak resultaat je hiermee al kunt krijgen!

Modelleren

Daarna moet de vorm in model geslagen worden. Je kunt je werkstuk bol of hol slaan in een komvorm (armband), of in de vorm van een ring rond een kegelvormige staaf. Als je alleen in vorm wilt slaan, gebruik je een nylon hamer. Met een metalen hamerkop kun je mooie effecten creëren. Let wel, het metaal kan, zeker als je met een metalen kop slaat, vervormen en dunner worden, dit heet drijven. Een mooie techniek voor een schaal bijvoorbeeld.

Afwerking

Als het werkstuk de juiste vorm heeft, begint de afwerking. Met diverse chemische middelen kun je effecten creëren, mar dat is meer iets voor gevorderden. Met behulp van vijlen, schuren en polijsten maak je een spiegelglad of juist geruwd oppervlak (matteren). Voor het polijsten zijn er staafjes met schuurpapier in doosjes van acht met verschillende korreldiktes; werk van grof naar fijn als je een glad oppervlak wilt. Voor het polijsten zijn er ook speciale machines.

Je kunt ook werken met kralen en stenen, deze kunnen geklemd of gelijmd worden.

Natuurlijk is het ook mogelijk om metalen aan elkaar te solderen. Dit is vrij specialistisch werk en je hebt er nogal wat gevaarlijke attributen voor nodig, dus het is raadzaam om dit eerst een keer uit te proberen op een cursus!

Benodigdheden op een rijtje

• Metalen plaat
• Papier, potlood, lijm of plakband voor het malletje
• Zaagbeugel, zaagjes, wat kaarsvet, iets om op te zagen
• Schuurpapier in diverse groftes en (polijst)vijlen
• Eventueel malletjes om werkstukken op rond te slaan
• Diverse hamertjes
• Lijm
• Kralen, stenen, glas

Edelsmeden is niet moeilijk en ook een beginner kan, gewoon thuis, hele leuke sieraden maken!